خونریزی بعد از زایمان
خونریزی بعد از زایمان یکی از دغدغه ها و نگرانی های زنان باردار می باشد. عفونت ایجاد یک ” تریاد” کشنده می کند که عامل مرگ مادر در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه است . همین طور یکی از علل بستری زنان باردار در بخش مراقبت های ویژه است .
علت مرگ بیش از 13% از 4693 زن حامله فوت شده در امریکا به سال 2012 ، مستقیما ناشی از خونریزی بوده است . در بسیاری از کشورهای پیشرفته ، خونریزی علت اصلی بستری زنان حامله در بخش های ویژه می باشد . خونریزی عملا به تنهایی ، شایع ترین علت مرگ مادران در دنیا بوده و تقریبا نیمی از موارد مرگ مادران در دنیا، در کشورهای رو به توسعه ناشی از آن است. در صورت خونریزی طولانی بعد از زایمان ، بیمار حتماً باید زیر نظر پزشک قرار گرفته و درمان شود.
خونریزی بعد از زایمان سزارین
خونریزی پست پارتوم طبق تعریف به اتلاف خون 500 میلی لیتر یا بیشتر بعد از اتمام مرحله سوم سزارین گفته می شود. البته نیمی از زایمان های واژینال با همین مقدار خونریزی یا بیشتر همراه هستند. تقریبا در 5% زایمان های واژینال ،بیش از 1000 میلی لیتر خونریزی اتفاق می افتد. همچنین تخمین بالینی خونریزی تقریبا معادل نصف مقدار واقعی آن است، لذا تخمین بالینی خونریزی بیش از 500 میلی لیتر را باید مهم دانست .
حجم خون طی بارداری طبیعی معمولا بیش از 30 تا 60 درصد افزایش می یابد که برای یک زن متوسط معادل 1500 تا 2000 میلی لیتر می باشد.
انواع خونریزی بعد از زایمان
خونریزی مامایی می تواند آنته پارتوم ( مانند جفت سرراهی ) و یا بیشتر از آن پست پارتوم ( ناشی از آتونی رحم یا بریدگی های دستگاه ژنیتال ) باشد .
- خونریزی آنته پارتوم
طی زایمان فعال ، اندکی خونریزی از واژن دیده می شود. این نمایش خونی حاصل افاسمان و دیلاتاسیون سرویکس همراه با پارگی عروق کوچک است . ولی خونریزی رحمی که بالاتر از سرویکس می آید نگران کننده است. البته منشا خونریزی رحم همیشه مشخص نیست . در این موارد خونریزی همراه با علائم معدودی بوده و در نهایت متوقف می شود . خونریزی در بسیاری موارد ناشی از جداشدگی جفت که اندکی مارژینال است می باشد. پیامد چنین حاملگی هایی بسیار ضعیف است حتی اگر خونریزی متوقف شده و سونوگرافی وجود جفت پره ویا را رد کرده باشد .
- خونریزی پست پارتوم
عملا بیانگر هیچگونه تشخیصی نبوده و بنابراین علت آن باید جستجو شود. علل شایع عبارتند از : خونریزی از محل استقرار جفت ، ترومای ژنیتال و اجزاء مجاور و هر دو.
خونریزی طولانی بعد از زایمان
به جز مواردی همچون تجمع خون داخل واژن یا داخل رحم و یا موارد نادر پارگی رحم و خونریزی به داخل صفاق، که شناسایی خونریزی مشکل است. تشخیص خونریزی پست پارتوم به سادگی میسر است . در صورت خونریزی علی رغم وجود یک رحم سفت و کاملا منقبض ، منشا خونریزی در اکثر موارد ناشی از پارگی است . برای تایید پارگی ، معاینه دقیق واژن ، سرویکس و رحم ضروری است .
علت خونریزی بعد از زایمان
- آتونی رحم
عدم انقباض رحم ، شایع ترین علت خونریزی بعد از زایمان است . اندکی خونریزی در مرحله سوم ، ناشی از دکولمان نسبی و گذرای جفت است . با جدا شدن بیشتر جفت ، خون وارد واژن می شود . اما گاهی نیز تا زمان خروج جفت و پرده ها انباشته می شود. در صورت وجود خونریزی خارجی در مرحله سوم ، اگر انقباض رحم کامل نباشد لازم است که اقدام به ماساژ رحم شود.
- خونریزی مرحله سوم
گاهی جدایی جفت ، به موقع نیست . هنوز قطعی نشده که تا چه زمانی برای خروج جفت می توان منتظر ماند. زمان مرحله سوم به طور اختیاری ، انتخاب شده تا بدینگونه بتوان باقی ماندن غیرطبیعی جفت را تعریف نموده و نیز از شدت خونریزی کم نمود . بی دردی و رعایت استریلیته ضروری است .
درمان خونریزی بعد از زایمان
جراحی در موارد مقاوم به درمان های دارویی می تواند نجات بخش باشد . لیگاسیون شریان به منظور کنترل خونریزی ناشی از آتونی کارائی کمتری در مقایسه با استفاده از آن برای گسترش هیستروتومی ناشی از سزارین داشته است .
مطالب مرتبط با این مقاله:
مراقبت ها و تغییرات بعد از زایمان